Wet Vbar krijgt aanpassing, maar blijft onduidelijk: tijd voor een beter alternatief?
Wet Vbar krijgt aanpassing, maar blijft onduidelijk: tijd voor een beter alternatief?
Minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft aangekondigd de Wet Vbar (Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden) aan te passen. Deze aankondiging deed hij op 27 maart in een brief aan de Tweede Kamer. Aanleiding is de recente uitspraak van de Hoge Raad in de zogeheten Uber-zaak. Maar de voorgestelde aanpassing lijkt eerder olie op het vuur dan een echte oplossing.
Wat speelt er?
De Uber-uitspraak geeft zzp’ers meer ruimte doordat hun persoonlijke ondernemerskenmerken zwaarder meewegen bij de beoordeling of sprake is van schijnzelfstandigheid. De minister wil nu de criteria uit een eerdere uitspraak – het Deliveroo-arrest – zonder rangorde vastleggen in de wet. Klinkt logisch, maar is het dat ook?
Holistische toetsing zorgt juist voor onduidelijkheid
In het Deliveroo-arrest stelde de Hoge Raad dat alle relevante omstandigheden moeten worden meegewogen, in onderlinge samenhang. Deze zogenoemde ‘holistische toetsing’ laat ruimte voor interpretatie. Er zijn negen criteria genoemd, maar die lijst is niet uitputtend. Kortom: meer grijsgebied, geen zwart-witkader. Dat maakt het lastig voor opdrachtgevers en zelfstandigen om zeker te weten of ze binnen de regels opereren.
Geen reden voor optimisme
Hoewel het wetsvoorstel pas in de zomer wordt verwacht, belooft de kamerbrief weinig goeds. Juist het Deliveroo-arrest is namelijk de oorzaak van de huidige onzekerheid rondom de inzet van zzp’ers. Door dat arrest in de wet te verankeren, wordt die onduidelijkheid niet opgelost – ze wordt juist bestendigd.
Is er een beter alternatief?
Gelukkig is er een hoopvol geluid vanuit de Tweede Kamer. VVD-Kamerlid Thierry Aartsen werkt aan een alternatief wetsvoorstel, geïnspireerd op het Belgische model. In België is duidelijk omschreven wanneer iemand als zelfstandige aan de slag mag. Dat geeft zekerheid – voor zzp’ers én opdrachtgevers. Precies wat Nederland nodig heeft.
Onze oproep
Als het aan ons ligt, verdient het voorstel van Van Aartsen brede steun. In plaats van een onduidelijke wet te proberen te repareren, zouden we moeten kiezen voor een nieuw, helder kader. Eén dat duidelijkheid en rechtszekerheid biedt aan iedereen die met of als zelfstandige werkt.
